Het woord fintech (ook wel FinTech) kom je in de financiële wereld eigenlijk overal wel tegen, maar wat betekent het eigenlijk? Deze Amerikaanse term is een samenvoeging van financial en technology, ofwel financiële technologie. Je kan fintech het beste zien als technologische oplossingen en toepassingen die het betalen en ontvangen van geld sneller, beter en makkelijker maken.

Betekenis fintech

Fintech is een samenvoeging van financial technology (financiële technologie). De term wordt gebruikt voor moderne producten en bedrijven die de technologie van nu gebruiken om financiële diensten te verbeteren en betalingen voor bedrijven en consumenten eenvoudiger later verlopen.

De tijd van contant geld en naar de fysieke bank gaan begint ten einde te komen. Deze oude gang van zaken wordt langzaam maar zeker vervangen door het internet, apps, qr-codes, betaalverzoeken, webshops en bovenal onze mobiele telefoons.

We gebruiken onze telefoons tegenwoordig namelijk iedere dag, bijna de hele dag, waardoor het bijna vanzelfsprekend is om ze ook gebruiken om te betalen.

Naast het versnellen, versimpelen, beveiligen en avanceren van betalingen zijn fintech bedrijven aan een paar andere dingen te herkennen. Wat hebben bedrijven in deze sector nog meer gemeen?

Eigenschappen van fintech

Fintech is een snelgroeiende en snel-veranderende sector, waardoor de betekenis van het woord ook met de tijd mee verandert. In de vroege jaren 2000 werd het woord vooral gebruikt om de achterliggende technologie van banken en handelsbedrijven aan te duiden, al was het woord toen lang niet zo bekend. Nu dat mobiele apparaten en cloud-technologie nieuwe deuren hebben geopend voor de betaalwereld wordt “fintech” als woord overal gebruikt.

De betekenis is vrij breed en wat wel en geen fintech is heeft een zachte grens. Over het algemeen betekent het jonge innovatieve bedrijven die zich richten op opkomende technologieën in de financiële sector, in tegenstelling tot ouderwetse banksystemen.

Een paar belangrijke kenmerken die je eigenlijk altijd wel tegenkomt bij fintech bedrijven zijn als volgt:

Op de eerste plaats komt de focus op digitalisering en het internet (in geval van opslag de cloud), een fintech bedrijf die hier geen gebruik van maakt is geen fintech bedrijf. In plaats van fysieke bezoeken aan de bank kan je je bankzaken thuis vanuit de bank regelen, en voor vragen terecht met (video)bellen. Zelfs pinautomaten verwerken betalingen tegenwoordig via het internet.

Zie ook: De verschillende methoden van mobiel betalen

Nu dat iedereen smartphones gebruikt, worden mobiele apps steeds meer de norm om bankzaken te regelen en te betalen. Bedrijven kunnen klanten laten betalen via hun telefoon in plaats van een bankpas. Ook kunnen bedrijven met fintech producten bijvoorbeeld betalingen automatisch in de administratie laten zetten.

Daarnaast werken fintech bedrijven ook aan de achterkant van betaaltechnologieën en gegevensverwerking, zoals:

  • API’s (Application Programming Interface): Programmeurs kunnen een API gebruiken om software van derde partijen in hun eigen programma’s in te bouwen. Denk bijvoorbeeld aan een betaalomgeving in je website, die kan ingebouwd worden met een API.

  • Big data: Opslag en analyse van grote hoeveelheden gegevens van verschillende bronnen. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt voor fraudepreventiesoftware en het verifiëren van identiteiten bij registraties.

  • Cryptografie: Een soort versleuteling waardoor alleen de beoogde partijen gegevens kunnen lezen. Dit is van vitaal belang voor een veilige digitale omgeving.

  • Tokenisatie: proces waarbij gevoelige gegevens (bijv. rekeningnummers) omgezet worden in een willekeurige tekenreeks (’token’) waar fraudeurs niets mee kunnen. Deze beveiligingslaag wordt bijvoorbeeld gebruikt voor contactloze betalingen met een digitale portemonnee.

  • NFC en RFID: Radiofrequentie identificatie (RFID) en de rol ervan in near-field communicatie (NFC) zijn essentieel voor contactloze betalingen.

  • Blockchain: Peer-to-peer database waarin blokken informatie als het ware aan elkaar worden geketend via cryptografie. Deze techniek wordt vooral gebruikt voor cryptovaluta, maar dit soort blockchains kunnen ook voor andere gegevens worden gebruikt.

  • Machine learning: Computer algoritmes (of kunstmatige intelligentie,  AI) die ontworpen zijn om automatisch te leren, zich aan te passen en zich te verbeteren aan de hand van gegevenspatronen. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt in betaalsystemen om afwijkingen in transacties op te sporen.

Omdat er zo veel verschillende technologieën zijn, focussen de meeste bedrijven zich op één of een paar van deze technologieën.

Soorten fintech

Er zijn verschillende soorten fintech-bedrijven, maar er is geen strikte consensus over wat de classificaties precies zijn. Wij vinden de manier waarop KPMG ze in twee gebieden opdeelt vrij goed:

  • Financiële dienstverleners: Banken, kredietverstrekkers en andere consument- of ondenemersgerichte diensten (meestal gereguleerd).
  • Technologische of verwerkende dienstverleners: Fintech-bedrijven die technologieën voor betalingen, veiligheid en gegevensverwerking ontwikkelen.

Een bedrijf kan zowel op één van deze gebieden focussen als allebei. Sommige technologische of verwerkende dienstverleners bieden het onderliggende systeem aan financiële dienstverleners.

In verschillende online publicaties worden fintech-bedrijven in de volgende specialismes gegroepeerd:

Banktechnologie: Nieuwe banken (neobanken) die een alternatief bieden voor oude en traditionele banken d.m.v. bijvoorbeeld e-money rekeningen, een 100% digitale klantenervaring zonder fysieke kantoren om te bezoeken of andere alternatieve concepten. Voorbeelden zijn Bunq, Revolut, Monese en ClearBank.

Betaaltechnologie: Diensten, systemen en andere betaaltechnologieën. Denk aan Tikkie, SumUp, PayPal en Mollie.

Leentechnologie: Alternatieve financiering, crowdfunding, voorschotten en leningen. Klarna, Fundera en Sonovate zijn voorbeelden.

Verzekertechnologie: Fintech-bedrijven die verzekeringssystemen bieden om verzekeren eerlijker en efficiënter te maken. Voorbeelden zijn Laka, FRISS, RISK en Autoverzekering.nl.

Beleggingstechnologie: Investeringsdiensten, robotadviseurs (advies gebaseerd op algoritmes) en beheer van spaargeld en vermogen. Denk aan DEGIRO, Investsuite en Crowdcube.

Reguleringstechnologie: Fintech-bedrijven die technologie gebruiken om regelgevingsprocessen rond risicobeheer, veiligheid en identiteit te verbeteren. Quantexa, Privitar en Onfido zijn voorbeelden.

Andere voorbeelden zijn vergelijkingswebsites, denk aan vergelijkingswebsites voor verzekeringen, hypotheken en andere financiële producten (zoals Independer). Ook is er bedrijfsbankieren, fintech-bedrijven die het mkb ondersteunen met slimme oplossingen voor administratie, facturering, uitbetalingen, contracten en uitgavenbeheer (bijvoorbeeld e-boekhouden.nl).

Veel bedrijven bieden hier een mix van. Zo is Bunq een Nederlandse onlinebank die naast normale bankfuncties ook voor de meeste diensten een API aanbiedt, zo kunnen klanten bijvoorbeeld zelf een implementatie (laten) maken die betalingen inplant (zoals een systeem die iedere maand alle werknemers automatisch het goede bedrag uitbetaald). Een ander voorbeeld is SumUp, een provider van pinautomaten die ook een webshop-functie heeft voor klanten.