Wat is een neobank? Wat is het verschil met de traditionele banken?

Wat betekent neobank? De definitie is nogal breed, maar mensen hebben vaak wel een idee over welke banken ‘neo’ zijn en welke wat meer ’traditioneel’. Laten we dit woord definiëren, vergelijken met tradtionele banken en een aantal voorbeelden geven.

Neobank definition

Neobank betekent letterlijk ‘nieuwe bank’, waarbij ‘neo’ is afgeleid van het Griekse woord νεος (neos), wat nieuw betekent. Het is een overkoepelende term voor nieuwe, moderne banken die volledig digitaal zijn.

Het aanbod van neobanken verschilt enorm, hetzelfde geldt voor de mate van vergunningen en beperkingen.

Eén dingen hebben ze altijd gemeen: ze opereren allemaal uitsluitend online of via apps, ze worden ook wel fintech (financial technology) bedrijven genoemd.

Neobanken bieden veel services aan die traditionele banken ook bieden: betaalrekeningen, mobiele apps, pinpassen, geld overmaken, leningen, spaarrekeningen, analyses voor uitgaven en nog veel meer.

Neobanken vallen vooral in de smaak bij mensen die goed met computers om kunnen gaan, vaak jonge mensen die veel voordeel halen uit de lagere kosten ten opzichte van de vaak bureaucratische, langer bestaande banken.

Neobank vs. traditionele bank

Neobanken proberen bij definitie anders te zijn dan traditionele banken, vaak door eenvoudiger te zijn voor degenen die worden afgeschrikt door de reeds lang bestaande banken die de markt domineren. In grote lijnen zijn dit de verschillen tussen traditionele en neobanken.

Een neobank wordt soms ook getypeerd als directe bank, wat inhoudt dat het volledig digitaal is, via internet (internetbankieren) en/of een mobiele app. Dit staat in contrast met de oudere, traditionele banken met fysieke bankkantoren in de landen waar ze opereren. Al moet het wel gezegd worden dat het merendeel van de banken tegenwoordig ook online mogelijkheden hebben.

De klantenservice van traditionele banken is vaak persoonlijker, maar dat kan ook langzamer betekenen. Een hypotheekaanvraag kan bijvoorbeeld een afspraak op kantoor, veel papierwerk, documentatie en rekeningcontroles vereisen. Neobanken zijn ontworpen om handmatige aanmeldingen te voorkomen d.m.v. online inschrijfformulieren en automatische controles van je rekening en identiteit, waardoor er geen persoonlijk contact nodig is om goedkeuring te krijgen voor een lening, bankschuld of het openen van een rekening.

In tegenstelling tot traditionele banken, die allemaal een volledige bankvergunning hebben, kan dat bij neobanken erg verschillen. Het soort vergunning (of het gebrek daarvan) bepaalt wat voor diensten de neobank levert (zelf of via andere banken), en het niveau aan bescherming voor je spaargeld. Sommige neobanken hebben bijvoorbeeld geen spaargeldverzekering of bieden onvoldoende bescherming aan de consument als er een betalingsgeschil ontstaat.

Neobanken zijn vaak goedkoper, zonder maandelijkse kosten. Het prijzensysteem is vaak transparant en simpel, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Traditionele banken kunnen vaak veel verschillende kosten rekenen die in eerste instantie onduidelijk vermeld zijn, ook wordt er vaak een maandelijks tarief gerekend. Daartegenover staat dan weer een uitgebreid scala aan diensten en rekeningtypes, gepersonaliseerd voor jouw financiële situatie en benodigdheden.

Voorbeelden van neobanken

Aan de marketing valt het vaak niet te zien, maar neobanken verschillen enorm als het aankomt op bankvergunning. Dit zijn de meest veelvoorkomende vergunning-structuren.

Eigen bankvergunning: Veel van de populaire neobanken hebben hun eigen bankvergunning, soms gespecialiseerd en soms volledig. Met de juiste vergunning kunnen ze hun eigen betaalrekeningen, pinpassen, creditcards, valutawisselingen, cryptocurrencies, geldoverdrachten, spaarrekeningen, leningen en nog veel meer aanbieden.

• Voorbeelden: Bunq, Knab, N26, Revolut

Zonder bankvergunning: Dit zijn neobanken die financiële diensten bieden onder de vergunning van andere banken. Klanten kunnen al een rekening hebben bij een andere bank, die gekoppeld is aan de neobankdienst die hun eigen interface en unieke tools biedt voor hun bankactiviteiten. Met tools bedoelen we bijvoorbeeld een overzicht van uitgaven, budgetbeheer en geautomatiseerde meldingen om klanten te helpen hun financiële doelen te bereiken. Andere neobanken kunnen de vergunning van een partnerbank (of van een moederbedrijf) gebruiken.

• Voorbeelden: Yolt, Simple, Chime Bank

Alternatieve vergunningen: Dit gaat om bedrijven die wel aan de criteria voor een bankvergunning voldoen, maar bijvoorbeeld een alternatieve vergunning hebben voor online financiële diensten. Deze bedrijven kunnen een rekening bieden die veel weg heeft van een normale bankrekening, maar bepaalde beperkingen heeft die normale bankrekeningen niet hebben.

• Voorbeelden: PayPal, Monese

Bèta banken: Dochterondernemingen van een grotere, gevestigde bank die meer klanten wil bereiken of nieuwe producten wil ontwikkelen onder een ander merk. Bètabanken kunnen hun aanbod aanbieden onder de licentie van de moederbank en uitbreiden naar andere landen onder de licentie van de partnerbanken. De diensten kunnen in eerste instantie beperkt zijn en groeien naarmate de populariteit toeneemt.

• Voorbeelden: Mettle, Sperbank Direct